Sayın
Michael-Christos Diamessis
Yunanistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi
Zia Ür Rahman cad. 9-11
Gaziosmanpaşa- 06700 Ankara
Sayın Büyükelçi,
Sizi, Rodos, İstanköy ve Onikiadalardan göç ederek Türkiye’ye yerleşen Türklerin, Türkiye’deki tek temsilcisi sivil toplum örgütü ROİSDER olarak saygı ile selamlıyor ve derneğimizin amaçları konusunda bilgilendirmek istiyorum.
Derneğimizin amaçları arasında; Rodos, İstanköy ve Onikiadalar’daki Osmanlı Türklerinden kalma kültür eserlerini yaşatma, koruma ve restorasyonu için çalışan kurumlara yardımcı olma, Rodos, İstanköy ve Onikiadalar’daki miras hakları dahil, her türlü kültürel haklarını koruma için girişimlerde bulunma gibi konular sayılabilir.
Derneğimiz, bu amaçlara ulaşmak için; sosyal ve kültürel çalışmalarda bulunmaktadır. Çalışmalarımızı gerçekleştirirken amaçlarımızdan birinin de Türk ve Yunan Halkları arasında dostluk ve işbirliğinin geliştirilmesine yardımcı olma olduğuna inanmaktayız. Bu bağlamda her iki ülke arasında dostluğun sağlam temeller üzerinde inşa edilmesi dileğimizdir.
Sayın Büyükelçi,
Bu mektubu kaleme almamın birçok nedeni var. Bunlardan birincisi, Rodos ve İstanköy Türkleri’nin sorunları hakkında bilgilendirmektir. Bunlar arasında; Vatandaşlık ve Kültürel Kimliğin Korunması Sorunu, Din ve İbadet Sorunu, Kimi marjinal grupların yarattığı Nefret ve Baskı Ortamı Sorunu, Osmanlı Mimarisi (Cami, Türbe, İmaret, Çeşme, Mescit vb gibi)’nin Korunması Sorunu ve Vakıflar Sorunu ile adalardan göç ederek Türkiye’ye yerleşen soydaşlarımızın geride bıraktıkları ve haksız iktisabata uğrayan Gayrimenkul Sorunları gibi konular sayılabilir.
Bir diğeri ise güncel bir konudur.Geçtiğimiz yıllarda olduğu üzere Rodos Ve İstanköy’deki Vakıf İdarelerinin seçimle belirlenmesi ve Vakıf mallarının soydaşların tercihleri doğrultusunda soydaş toplumun yararına kullanılması yönündeki talebimizdir. Yunanistan’ın ülkesindeki tarihi ve kültürel eserlerin restorasyonunu Vakıfların gelirlerine ve mallarına el koyma karşılığına bağlamaması gerektiğinin ifade etmek isteğindeyiz.
Bu konunun en yeni,ancak en olumsuz örneğini bilgilerinize sunmak isteriz. İstanköy Vakıf İdaresi’nin, İstanköy Defterdar İbrahim Efendi Camisinin restorasyonu için kullanılacağını ileri sürdüğü Vakfa ait 34 dönüm arazinin satışından elde edilen gelirin nasıl kullanacağı konusudur.
İstanköy Vakıf Yönetimi,ilk başlangıçta restorasyon çalışmalarını belirli bir aşamaya getirmiş olduğunu ve projeyi Arkeolojik Eserler İdaresinin onayına sunduğunu belirtmiş olmakla birlikte gelinen aşamada restorasyon projesini “camideki hasarların onarım maliyeti kaça mal olacaksa, sözkonusu maliyet ödeninceye kadar, caminin alt katında bulunan işyerlerinin kiralanmasından elde edilecek kira gelirlerinin, İstanköy Vakfı tarafından Belediye’ye devredilmesine” karar vermiş bulunmaktadır.
Yunan makamlarının restorasyon karşılığında Vakıf gelirlerine el koymasının ve nihai aşamada da bilabedel bir Vakıf malı ile ödüllendirilmesinin ne şekilde anlaşılması gerektiği ve İstanköy Vakıf İdaresinin süresi ve tutarı belirli olmayan bir anlaşma dahilinde Vakıf gelirlerini Belediye’ye hangi yetki dahilinde ve hangi şartlarda tahsis ettiği açıklanması gereken bir konu olarak ortadadır.
Diğer yandan Din ve İbadet Sorunu açısından dile getirmek istediğimiz bir konuyu da bilgilerinize sunmak isteriz. Son uygulamalarla İstanköy’de iki caminin ibadethane olarak tescil edildiği, diğerinin akıbetinin meçhul olduğu bilinmektedir. Rodos’ta da sadece bir caminin tescil edildiği, ancak toplam 10 caminin bulunduğu gözönünde tutulduğunda, diğerlerinin akıbetlerinin belirsizliği söz konusudur.Bu kapsamda Rodos ve İstanköy’de camilerin ibadethane olarak tescili konusunun da açıklığa kavuşturulması ve kesinlikle camilere devlet tarafından İmam dayatılmaması, Müslüman Türk Azınlık mensuplarının din görevlisi konusundaki tercihlerinin esas alınması gerekmektedir.
Sayın Büyükelçi,
Sonuç olarak zatı-alinize Yunanistan Yönetiminin Rodos ve İstanköy Türklerinin; 1913 Atina Antlaşması, 1920 Yunan Sevri ve 1947 Paris Antlaşması gibi Uluslararası Antlaşmalarla Belirlenmiş Hakları yanında Avrupa Konseyi,Avrupa Birliği,Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı,Birleşmiş Milletler ve Yunanistan Anayasası’nca 4.,5.,11.,12.,13.,14.,20.,24.ve 25. maddelerince belirlenmiş kültürel haklarının sağlanması konusunda gerekli düzenlemeleri yapacağına inancımızı yenilemek isteriz.
Bu vesileyle en içten dileklerimin kabulünü arz ediyorum.
Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı
Başkan
The Honorable Michael-Christos Diamessis
The Ambassador of the Republic of Greece to Ankara 23 December 2019
Zia Ür Rahman cad. 9-11
Gaziosmanpaşa- 06700 Ankara
Mr. Ambassador,
I would like to greet you on behalf of the non-governmental organization ROISDER, the only representative of the Turks who emigrated from Rhodes, Kos and the Dodecanese Islands, and inform you about the objectives of our association.
The main objectives of our association include providing assistance to the institutions working for the preservation and restoration of the cultural heritage bequeathed by the Ottoman Turks, and initiating attempts to protect all kinds of cultural rights including the inheritance rights in Rhodes, Kos and the Dodecanese.
Our association is involved in a series of social and cultural studies in order to achieve these goals. It is our firm belief that to help develop a lasting friendship and cooperation between the Turkish and Greek peoples is one of our main endeavors within the process of realizing our objectives. In this context, it is our true wish that friendship between the two countries could be constructed on solid foundations.
Mr. Ambassador,
There are many reasons why I have drawn up this letter. The first is to inform you about the problems of the Turks of Rhodes and Kos. These include various issues related to Citizenship and Protection of Cultural Identity; Religion and Religious Practice; the Atmosphere of Hatred and Oppression created by certain marginal groups; Preservation of the Ottoman Architecture (Mosques, Shrines, Public Soup-kitchens, Fountains, Masjids etc.); Foundations; and Unfair Acquisition of the Real Estate left behind by our countrymen who emigrated to Turkey.
Another issue is a current one. As we have stated in recent years, it is our demand that the Foundation Administrations in Rhodes and Kos should be determined by free elections and the properties of the foundations be used for the benefit of the society. We would like to express that Greece should not bind the restoration of historical and cultural monuments in the country to the seizure of the revenues and properties of the foundations.
We would like to provide the most recent but the most negative example to these. It involves the question of how to use the revenues obtained from the sale of 34 acres of Foundation lands, allegedly claimed by the Kos Foundation Administration to be used for the restoration of Kos Defterdar İbrahim Effendi Mosque.
Although the Kos Foundation Administration originally stated that it had brought the restoration works to a certain stage and submitted the project to the approval of the Archaeological Monuments Administration, the Kos Foundation decided “to transfer the income to be accrued from the rent revenues of the business premises located on the ground floor of the mosque to the Municipality by the foundation until the said costs are paid up.”
Another issue that needs to be explained is how the Greek authorities confiscate the revenues of the Foundation in return for restoration; and in the final stage, are rewarded with foundation property on a complimentary basis, and according to which agreement and under which conditions the duration and amount of the revenues of the Kos Foundation Administration are allocated to the Municipality.
On the other hand, we would like to bring forth another topic that we want to express in terms of Religion and Religious Practice Problem. It is known that two mosques in Kos have been registered as places of worship and the fate of the other is not known. Considering the fact that only one mosque, out of a total of 10 mosques, has been registered in Rhodes, the fate of the others remains unclear. In this context, it is necessary to clarify the issue of registration of mosques in Rhodes and Kos as places of worship and not to impose appointment of Imams to the mosques by the state; moreover, preferences of Muslim Turkish Minority members as religious officials should be taken as a basis for appointments.
Mr. Ambassador,
Hence, we would like to renew our belief to Your Excellency that the Greek Administration will make the necessary arrangements not only to ensure the rights of Rhodes and Kos Turks as stipulated by international treaties such as the 1913 Treaty of Athens, the 1920 Greek Sevres and the 1947 Paris Peace Treaty but also to recognize their cultural rights set forth by the Council of Europe, the European Union, the Organization for Security and Cooperation in Europe, the United Nations, and Articles 4, 5, 11, 12, 13. 14, 20, 24 and 25 of the Constitution of Greece
May I take this opportunity to extend my sincere wishes to Your Excellency.
Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı
President