Prof.Dr.Mustafa Kaymakçı
Rodos ,İstanköy ve Onikiada Türkleri 28.04.2014
Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Sayı:128
Karşıyaka, İzmir
Rodos Vakıf Malları Yönetim Kurumu
Başkanlığı’na
Rodos-Yunanistan
Bilindiği üzere derneğimiz, Rodos, İstanköy ve Onikiadalar‘dan göç ederek Türkiye’ye yerleşen Türklerin kurmuş olduğu bir sivil toplum örgütüdür.
Derneğimizin amaçları arasında; Türkiye’ye göç etmiş Rodos, İstanköy ve Onikiadalı Türkler arasında dayanışmayı artırma, kültür, örf ve geleneklerini yaşatma ve öğretme ile Onikiadalar’daki Osmanlı Türklerinden kalma kültür eserlerinin yaşatılması, korunması ve restorasyonu için çalışan kurumlara yardımcı olma, kültürel mirasın korunması ve aslına sadık biçimde muhafazası da dahil her türlü kültürel haklarını korumak için girişimlerde bulunma ve adalardaki Türk mezarlarının bakımı ve korunması için çalışmalar yapma gibi konular sayılabilir.
Çalışmalarımızı gerçekleştirirken amaçlarımızdan biri de Türk ve Yunan Halkları arasında dostluk ve işbirliğinin geliştirilmesine yardımcı olmaktır. Bu bağlamda her iki ülke arasında dostluğun sağlam temeller üzerinde inşa edilmesi dileğimizdir.
Sayın Başkan
Derneğimiz, her iki ülke arasında dostluğun sağlam temellere oturtulmasının, öncelikle ilişkilerde sorun olan konuların çözümünden geçtiğini düşünmektedir.
Bunlardan birisi de “Vakıflar Sorunu”dur.
Konu Rodos ve İstanköy özelinde incelendiğinde, adaların yönetiminin İtalya’ya geçmesi üzerine, Evkaf’a ait malların başlangıçta bir komisyon tarafından idare edilmesi kararlaştırılmıştı. Adaların 1947 yılında Yunanistan’a geçmesi ile birlikte 517/1947 sayı ve tarihli bir yasa çıkartılmıştır.
Anılan yasada “Adalarda yürürlükte bulunan karar ve kararnameler, Yunan yasalarına aykırı olmamak koşulu ile gerekli kanunlar çıkarılıncaya kadar geçerlidir.” denmesine karşılık ilk olarak cemaat ve vakıf idaresini denetim altına almak amacı ile hükümet murahhası atanmıştır.
Diğer yandan, Rodos ve İstanköy’deki vakıflar yüzde 0,6 oranında emlak vergisine tabidir. Başka bir ifade ile Rodos ve İstanköy’de yaşayan Türklere ait vakıflar, gayrımenkulleri olan ticari bir kuruluş ile aynı oranda emlak vergisine tabi tutulmaktadır. Buna karşılık Yunanistan’daki Ortodoks Hıristiyan Kilise Kurumları ve Kilise her türlü vergiden muaftır. Burada bir eşitliğin olmadığı gözlemlenmektedir. Bu haksız uygulama, adeta vakıf mallarının elden çıkartılmasına bahane oluşturma mekanizmasına dönüşmüştür.
Sayın Başkan,
Bilindiği üzere Yunanistan’daki Türk vakıfları, 1923 Lozan Barış Antlaşması öncesinde Osmanlı Devleti Hukuk Sistemi’ne uygun olarak kurulmuşlardır ve bugün de Osmanlı Hukuku, İslâm Hukuku ve ikili antlaşmalara uygun olarak yönetilmeleri gerekmektedir. Bu bağlamda bilinen, ancak dile getirilmekten kaçınılan bir gerçek de, Evkaf Nizamnamesi’ne göre “Vakıf Malının alınamaz, satılamaz, mülk edinilemez ve miras olarak taksim edilemez” olmasıdır.
Anlaşmaya göre, Evkaf Nizamnamesi uyarınca şimdiye değin gerçekleştirilen satış ve bağış işlemlerinin tümü geçersizdir.
Evkaf İdaresi’nde, Cami, Okul, Medrese, Mezarlık ve Çeşme gibi inanç camiasına ve amme yararına hizmet veren taşınmazların Tapu Senetleri yoktur . Evkaf Nizamnamesi’ni düzenleyen hukukçular, vakıf malının satılmasını engellemek amacıyla anılan yapıtlar için Tapu Senedi vermemişlerdir. Bu nedenle “tapusu olmayan bir mal kanunen satılamaz” kararının geçerli olması gerekmektedir.
Öte yandan, vakıf mallarının korunmasının Rodos’un Müslüman Türk ahalisinin din ve ibadet özgürlüğü ile bağlantılı bir mesele olduğu aşikardır. Bahsekonu din ve ibadet özgürlüğünün cemaat olarak kullanılabilmesi için sözkonusu malların korunması elzemdir. Bu itibarla, Yunan Yönetimleri tarafından atanmakta olan Yönetim Kurullarının sürdürdüğü tasfiye işlemlerinin aynı zamanda din ve ibadet özgürlüğünü kısıtlayan bir niteliği olduğunu düşünmekteyiz.
Özetle, AİHM ve Avrupa Birliği ölçütlerine göre, şimdiye kadar yapılan bu satışların tümü usulsüz ve geçersizdir.
Sayın Başkan,
Son aylarda Vakıf Mallarının elden çıkarılması ile ilgili iki konuyu dikkatinize çekmek istiyoruz. Bunlardan birincisi, Süleymaniye Medresesi’nin, merkezi Midilli’de bulunan Ege Üniversitesi’ne devredilme aşamasında olmasıdır. Süleymaniye Medresesi’nin mülkiyeti, Rodos Evkaf İdaresi’ne aittir. İkincisi, Eski Çarşı içindeki bir dükkanın, açıklandığı üzere 30 Nisan 2014’te ihale ile satılarak elden çıkarılması konusudur.
Sayın Başkan,
Dernek olarak, Rodos ve İstanköy’e ait aidiyetimiz ve tüzüğümüzün amaçları doğrultusunda konuyla ilgilenmek durumdayız. Ancak, atalarımızdan bize Vakıflar yoluyla kalan mirasın korunması, derneğimiz kadar, sizin de sorumluğunuzdadır. Yukarıdaki iki konuda gerekli duyarlığı göstererek alınan kararların uygulamasını durdurmanızı bekleriz.
Gereğini bilgilerinize arz ve rica ediyorum.
Prof.Dr. Mustafa Kaymakçı
—————————————————————————————————————————
Prof Dr. Mustafa Kaymakçı 28.04.2014
Πολιτιστικός Σύλλογος Αλληλεγγύης
Τούρκων Ρόδου, Κω και Δωδεκανήσων
Καρσίγιακα, Ιζμίρ
Προς
Οργανισμό Διαχείρισης Κτημάτων Βακούφ Ρόδου
Όπως είναι γνωστό , ο σύλλογός μας, είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση που έχει δημιουργηθεί από τους Τούρκους, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Τουρκία μεταναστεύοντας από την Ρόδο, Κω και Δωδεκάνησα.
Μεταξύ των στόχων του Συλλόγου μας είναι, η προόδευση της αλληλεγγύης μεταξύ των Τούρκων που έχουν μεταναστεύσει στην Τουρκία από την Ρόδο, Κω και Δωδεκάνησα, η επιβίωση και εκμάθηση του πολιτισμού, των ηθών και εθίμων, η βοήθεια για τους οργανισμούς που εργάζονται για την επιβίωση, προστασία και αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς στα Δωδεκάνησα που έχουν απομείνει από τους Οθωμανούς Τούρκους, πρωτοβουλίες για την διαφύλαξη κάθε είδους πολιτιστικών δικαιωμάτων, εργασίες για την φροντίδα και προστασία των Τουρκικών νεκροταφείων που έχουν μείνει στα νησιά.
Ένας από τους στόχους μας κατά την εκτέλεση των εργασιών μας είναι η συμβολή στην ανάπτυξη της φιλίας και της συνεργασίας μεταξύ του Τουρκικού και Ελληνικού λαού. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιθυμία μας είναι η οικοδόμηση της φιλίας μεταξύ των δύο χωρών σε στέρεα θεμέλια .
Κύριε Πρόεδρε,
Ο σύλλογός μας, πιστεύει ότι η οικοδόμηση της φιλίας μεταξύ των δύο κρατών σε στέρεα βάση, πρωτίστως εξαρτάται από την λύση των ζητημάτων που δημιουργούν προβλήματα στις σχέσεις.
Ένα από αυτά τα προβλήματα είναι το “Πρόβλημα των Βακουφίων”.
Στην ανάλυση του θέματος στην περίπτωση της Ρόδου και Κω, όπως ξέρετε είχε αποφασισθεί στην Ιταλική διοίκηση στη αρχή, η διαχείριση των βακουφικών κτημάτων από μια επιτροπή. Όπως είναι γνωστό, όταν πέρασε η διοίκησης των νησιών στην Ελλάδα, θεσπίστηκε το 1947 ο νόμος με υπ αριθμόν 517/1947.
Σε αντίθεση προς την συγκεκριμένη νομοθεσία που αναφερόταν ότι “στα νησιά είναι σε ισχύ οι αποφάσεις και τα διατάγματα, έως έκδοση απαιτούμενων νόμων, με την προϋπόθεση που δεν είναι σε αντίθεση στην ελληνική νομοθεσία”, με σκοπό τον έλεγχο της διοίκηση των βακουφίων και της κοινωνίας, ανατέθηκε κυβερνητικός εκπρόσωπος,
Από την άλλη πλευρά, τα ιδρύματα στη Ρόδο και στην Κω υπόκεινται σε φόρους ιδιοκτησίας κατά 0,6%. Με άλλα λόγια, τα βακούφια των Τούρκων που ζούν στη Ρόδο και την Κω, υπόκειντο σε μια φορολογία ιδιοκτησίας σε ίδιο ποσοστό μια ιδιωτική εμπορική επιχείρηση οποία έχει ακίνητα. Σε αντίθεση με αυτά, οι οργανώσεις της Ελληνικής Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας και η ίδια η Εκκλησία απαλλάσσονται από όλους τους φόρους . Εδώ παρατηρείται ότι δεν υπάρχει μια ισότητα. Αυτή η άδικη πρακτική, έχει δημιουργηθεί σε ένα μηχανισμό ως πρόσχημα για ξεπούλημα των βακουφικών ακινήτων.
Κύριε Πρόεδρε,
Όπως είναι γνωστό, Τουρκικά βακουφικά ιδρύματα στην Ελλάδα, έχουν ιδρυθεί σύμφωνα με το προκαθορισμένα νομικό σύστημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, πριν από την Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, το οθωμανικό νόμο, τον Ισλαμικό Νόμο και σήμερα πρέπει να διαχειρίζονται σύμφωνα με τις διμερείς συμφωνίες, το οθωμανικό νόμο και τον Ισλαμικό Νόμο.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με τον Κανονισμό των Βακουφίων η πραγματικότητα που αποφεύγεται να εκφραστεί είναι ότι “τα βακουφικά ακίνητα δεν μπορούν να αποκτηθούν, δεν μπορούν να πωληθούν, δεν μπορούν να καταχτηθούν και να κληρονομηθούν“
Σύμφωνα με τον Καταστατικό των Βακουφίων, οι μέχρι τώρα όλες οι πωλήσεις των βακουφικών κτημάτων και οι δωρεές είναι άκυρες.
Στην Διοίκηση των Βακουφίων, δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας των βακουφικών κτημάτων όπως Τζαμιών, Σχολείων, Μεντρεσέντων, Νεκροταφείων και το Σιντριβανιών που χρησιμεύονται από κοινωνία των πιστών και για το δημόσιο συμφέρον. Οι νομικοί που έχουν τον Καταστατικό των Βακουφίων, για να αποφύγουν την πώληση των βακουφικών κτημάτων, δεν έχουν δώσει τίτλο ιδιοκτησίας για τα βακουφικά κτήματα. Ως εκ τούτου, πρέπει να ισχύσει η αρχή ότι “ένα ακίνητο χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας δεν μπορεί να πωλείται” .
Από την άλλη πλευρά, είναι προφανώς ότι η διαφύλαξη των βακουφικών κτημάτων είναι ένα θέμα που συνδέετε με την ελευθερία της θρησκείας και της λατρείας των κατοίκων των μουσουλμάνων Τούρκων της Ρόδου. Για την χρησιμοποίησει της προαναφερθέντος ελευθερίας της θρησκείας και της λατρείας ως μια κοινότητα είναι απαραίτητη η διατήρηση των εν λόγω ακινήτων. Για αυτό το λόγω, πιστεύουμε ότι η συνέχισης των πράξεων της εκκαθάρισης των κτημάτων από τα Διοικητικά Συμβούλια που διορίζονται από τις Ελληνικές Κυβερνήσεις, περιορίζουν την ελευθερία της θρησκείας και της λατρείας.
Εν ολίγοις, σύμφωνα με τα κριτήρια του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, όλες αυτές οι πωλήσεις των βακουφικών κτημάτων που έγιναν μέχρι στιγμής είναι παράνομες και άκυρες.
Κύριε Πρόεδρε,
Θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή σας σε δύο θέματα που έλαβαν μέρος στους τελευταίους μήνες. Το πρώτο από αυτά είναι η διαδικασία της μεταφοράς του `Σουλειμανιε Μεντρεσέ` (Süleymaniye Medrese) στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου που το κέντρο της βρίσκεται στη Λέσβο. Η ιδιοκτησία του `Σουλειμανιε Μεντρεσέ` ανήκει Οργανισμό Διαχείρισης Κτημάτων Βακούφ Ρόδου. Δεύτερον είναι το ξεπούλημα ενώς καταστήματος του βακουφίου με διαγωνισμό στην Παλαιά Αγωρά, όπως ανακοινώθηκε στις 30 Απριλίου 2014.
Κύριε Πρόεδρε,
Ως Σύλλογος, σύμφωνα με την αίσθηση του ανήκειν στην Ρόδο και Κω και σύμφωνα με τους σκοπούς του καταστατικού μας, είμαστε υποχρεωμένοι να ασχοληθούμε με το θέμα. Ωστόσο, η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς που άφησαν οι απόγονοι μας μέσω βακουφίων, είναι και η δικιά σας ευθύνη, όσο του Συλλόγου μας. Αναμένουμε από σας να σταματήσετε την εφαρμογή των αποφάσεων που λαμβάνονται σε δύο ανωτέρα θέματα.
Καθηγητής Μουσταφά Καιμακτσί
—————————————————————————————————————–
1813/4 Sokak,No.2/6 D.2 Ethem Bey Apt.,Bostanlı-Karşıyaka/İzmir
Tel: 0(232) 3620644 /e-posta: rodosistankoyturkleri@hotmail.com
